Nieuw model muziekonderwijs leidt tot verschraling en verslechtering positie muziekdocenten

Op donderdag 25 juni hebben we in de gemeenteraad weer gesproken over de nieuwe manier waarop het college het muziekonderwijs in Sittard-Geleen vorm wil geven. Wij hebben ons als PvdA-fractie vanaf het begin verzet tegen deze ontwikkeling. Eerlijk is eerlijk: tevergeefs. Het nieuwe model gaat er komen. De muziekschool verdwijnt en in de plaats daarvan komt er een ‘makelaar in combinatie met lesgeldsubsidie’. Door de lesgeldsubsidie blijft er in ieder geval iets overeind van de toegankelijkheid van het muziekonderwijs. De positie van de muziekdocent verslechtert helaas zienderogen: van werknemer naar zzp’er. Bij de raadsvergadering van 2 juli dienen wij een motie om het nieuwe plan iets te verbeteren, met name om die lesgeldsubsidie nog iets op te rekken. Zodat er geen race naar de bodem ontstaat op de uurtarieven voor de muziekdocenten.

Klik hier om het artikel in De Limburger van zaterdag 27 juni hierover te lezen.

Hieronder kun je mijn spreektekst lezen.

Paul Kubben
Fractievoorzitter

Spreektekst ronde muziekonderwijs 25 juni 2020

Voorzitter,

De Partij van de Arbeid is in de afgelopen twee jaar ontzettend kritisch geweest op de voorgestelde verschraling van het muziekonderwijs in Sittard-Geleen. In de afgelopen tijd hebben we veel muzikanten, verenigingen, docenten en onderwijspersoneel mogen aanhoren  die gepassioneerd over het belang van muziek vertelden. Verder hebben we een grote groep actievoerders mogen aanschouwen en aanhoren. Met andere woorden de afgelopen tijd is het belang van goed muziekonderwijs binnen onze gemeente zeer duidelijk gemaakt.

En toen werd het februari 2020. Het nieuwe college trad aan en de coalitiepartijen gaven met hun addendum op het coalitieakkoord de genadeklap aan muziekschool Artamuse. De wethouder zal dadelijk wel reageren dat de muziekschool zelf de stekker eruit heeft getrokken, maar ik zeg hier op voorhand dat dat een vals argument is. Wij weten allemaal dat de muziekschool wist dat het na de ronde van 13 februari en de presentatie van het addendum gedaan was. En laat ik daar dan ook maar meteen eerlijk over zijn, want als je het pleit verliest moet je je ook een goed verliezer tonen: niet alleen de coalitiepartijen kozen voor de makelaar in combinatie met lesgeldsubsidie, ook meerdere oppositiepartijen deden dat, op d66 50plus en PvdA na.

Ik hoop dat al die partijen zich beseffen dat jullie de 35 werknemers van de muziekschool veroordeeld hebben tot schijnzelfstandigheid, tot nepondernemerschap. En dat in tijden van corona, je zult het maar meemaken dat je op basis van valse beelden zoals ‘ouderwets’ en zo op straat komt te staan. Over de positie van de muziekdocenten kom ik dadelijk nog terug. Laat ik ook een tweetal positieve opmerkingen maken. Zoals u allen bekend staat de uitkomst ons niet aan, maar feit is wel dat wethouder Houtakkers voortvarend aan het werk is gegaan en dat er eindelijk schot in de zaak is gekomen. En ten tweede, met het voorliggende plan van aanpak is binnen de beperkte financiële bandbreedte die de coalitie wil bieden voor muziekonderwijs een oprechte poging gedaan om muziekonderwijs enigszins toegankelijk te houden in Sittard-Geleen.

Voorzitter, voor de Partij van de Arbeid zijn twee uitgangspunten van belang bij het beoordelen van dit plan: (1) toegankelijkheid van het muziekonderwijs voor jong én oud en (2) geen race naar de bodem op de prijzen voor de muziekdocenten. En daarmee raken we meteen de kern van ons betoog: aan toegankelijkheid voor jong komt dit plan voor een deel tegemoet, voor oud niet. Aan de docentkant is er tenminste iets maar door het percentage lesgeldsubsidie van maximaal 35% voor particuliere lessen treedt een prijsdrukkend effect op. Zo zijn er ook nog restricties opgenomen in het plan waar we vragen bij hebben. Ten eerste, en dit is echt van groot belang voor de PvdA: de restrictie op het niveau. Hebben je ouders een volle beurs dan kun je hogere niveau’s behalen, maar zit je onder modaal dan heb je pech en moet je stoppen zodra Hafa B is bereikt.

Ook hebben wij vraagtekens bij het leeftijdscriterium. Er is wat onze fractie betreft geen indicatie dat er massaal les wordt genomen door inwoners vanaf 18 jaar. Probeer gewoon eens twee jaar of je zonder die restrictie kunt. Dan de restrictie voor leden van verenigingen waarvan het lid cq de ouders net buiten de gemeentegrenzen vallen. Jammer dan, zelf betalen. Zijn we echt bang dat mensen van heide en verre hier van onze gemeentelijke lesgeldsubsidie komen profiteren? Ook hier: probeer gewoon eens twee jaar zonder die restrictie. Dan de restrictie van maximaal 5 jaar recht op lesgeldsubsidie: ook hier geldt dat er geen indicatie is dat er massaal 10 jaar lang door een individu gebruik van gemaakt zal worden. Zo werkt het helemaal niet bij kinderen / jongeren. Meestal is het: een paar jaar dit, en dan weer door naar het volgende.

Dan nog een onderwerp dat volgens de PvdA ontbreekt: muziekles in zorginstellingen. In het plan dat Artamuse tevergeefs heeft gepresenteerd maanden geleden, is iets verteld over deze doelgroep. Dat vinden wij een interessant gegeven: doorgaans oudere inwoners van Sittard-Geleen die in zorginstellingen verblijven kunnen in het kader van mentale gezondheid gebaat zijn bij muzieklessen. Wij hebben het idee opgevat om dit verder te laten onderzoeken door het college en daar indicatief een bedrag van 40.000 euro op jaarbasis voor te reserveren. Dan de docenten en de tarieven, ik heb al aangegeven dat de PvdA een race naar de bodem qua prijzen ongewenst vindt. Om die reden vinden wij dat het percentage 35% voor particulieren lessen gelijk moeten worden getrokken voor dat voor leden van verenigingen: 50%. Dat kost op jaarbasis nog geen 25.000 euro extra.

Voorzitter, hierbij kondig ik namens de PvdA een motie aan, die in ieder geval door D66 en 50plus zal worden gesteund, om bovengenoemde punten een plek te geven. Een motie die wij zullen indienen voor de raadsvergadering van 8/9 juli. Dan tot slot, aan het begin heb ik al iets gezegd over de positie van de 35 docenten van Artamuse. Het is een gelopen race, dat beseffen we ons ook wel. Maar er bereiken ons signalen dat het college nu zelfs aan het afknijpen is op de laatste restjes financiën. Geld dat bedoeld is voor onder andere een transitievergoeding voor het personeel. Kan het duwen, slaan en schoppen tegen deze mensen nu eindelijk een keer stoppen en kan het college ook eens in de meewerkstand gaan en het laatste restje waardigheid overeind houden? Voorzitter ik hoor graag van de wethouder of het klopt wat ik zojuist beweerde en zo ja welke mogelijkheden hij ziet om een fatsoenlijke afhandeling voor de docenten voor elkaar te krijgen.

En nu echt tot slot, een vraag aan een aantal fracties, waaronder CDA en Stadspartij. De afgelopen periode hebben jullie erg gehamerd op het risico op frictiekosten van maximaal 5 mln euro. Taxeren jullie dit risico nu anders dan voorheen? Ik hoor er niks meer over en er is ook in de financiële stukken geen enkele risicovoorziening voor opgenomen.