Op maandag 19 december vond een lang en pittig debat plaats over het plan van het college voor Glanerbrook. In juni 2022 stelde het college de gemeenteraad in kennis van enorme kostenoverschrijdingen voor het gehele project. In december 2020 had de gemeenteraad akkoord gegeven op dit plan, met een toen al fors prijskaartje van 48 miljoen euro. Nu zijn we op het punt dat het minimaal 80 miljoen euro (inclusief opknappen van het burgemeester Damenpark) gaat kosten.
Inmiddels weten we dat dit al maanden bij het college bekend was, voordat de gemeenteraad is geïnformeerd. Het college wilde aanvankelijk alleen maar extra geld komen ophalen; wij hebben als fractie GroenLinks-PvdA nadrukkelijk gesteld dat er eerst ook andere opties op tafel moest komen. Zoals renovatie van het bestaande Glanerbrook. Na veel duwen en trekken heeft het college wat varianten opgeschreven, om vervolgens toch het gehele project het beste idee te vinden. Dat maakte dat wij voor het debat vele vragen hebben gesteld. Deze zijn niet of slechts gedeeltelijk beantwoord.
Wij vinden, net als vele fracties, dat er iets moet gebeuren met het verouderde Glanerbrook. Een weging of al die extra kosten wel in van nut zijn voor alle inwoners van Sittard-Geleen, dat was de kern van het debat. Dit gaat immers om de gemeentekas en die is van alle inwoners! Het college bleef weigeren antwoorden te geven en de coalitie maakte dit mogelijk. Terwijl we juist allemaal – coalitie of oppositie – geacht worden het college te controleren. Dat zorgde voor een lange en vervelende avond. Lees hier het artikel over het debat in De Limburger (titel: “Tumultueus raadsdebat Sittard-Geleen ontspoort in nacht: oppositie weigert stemming, miljoenenproject Glanerbrook alsnog van start”).
Helaas is er een slecht besluit genomen: de coalitie heeft met de krapst denkbare meerderheid van 19 zetels akkoord gegeven op de facto 20 miljoen extra. Zonder de impact op andere projecten zoals het Huis aan de Markt in Sittard te wegen. Dat project is nu stilgelegd en er is een reële kans dat de gemeentekas straks weer op slot moet. Wij betreuren deze gang van zaken door de twee coalitiepartijen en het laatste is er zeker nog niet over gezegd. Fatsoenlijk bestuur van de stad staat hier op het spel. Wij hebben niet deelgenomen aan de stemming; een uitzonderlijke gebeurtenis, maar de minachting van de raad liet ons geen andere keuze.
Bekijk hier de bijdrage van raadslid Paul Kubben in de eerste termijn. Deze eerste termijn is ook hieronder in tekst weergegeven.
Link youtube: https://youtu.be/ej9KHiMSWNA
Voorzitter,
Het algemeen belang. Daar gaat het vanavond over. Niet een programma van een of meerdere partijen, niet een coalitieakkoord, niet de wens van verenigingen, direct betrokken sporters, of een wethouder. Het algemeen belang.
De facto ligt vanavond de vraag voor om 20 miljoen extra uit te geven. Bovenop de 48 miljoen voor Glanerbrook die de raad al had vrijgemaakt. Is dit van nut voor alle inwoners van Sittard-Geleen?
Vaak beginnen bijdrages van raadsfracties met complimenten, en die traditie willen wij niet breken. Echter wel een andere richting op deze keer. Complimenten aan de 5 raadsfracties die veel tijd in verdiepend onderzoek hebben gestoken. Er zijn nieuwe feiten aan het licht gekomen, zoals het zonder de raad te consulteren terugschroeven van social return on investment van de al magere 2% naar 0,5%. Wij verwachten een uitgebreide reflectie van het college op alle onderdelen van het onderzoek.
Over informatievoorziening is sowieso nog lang niet het laatste gezegd, ook na vanavond niet. Wij hebben als fractie echt ons best gedaan daar zonder vooringenomenheid naar te kijken; fractiegenoot Felicitas Crutzen heeft in haar rol als voorzitter van een raadswerkgroep geprobeerd aan fact finding te doen, los van politieke oordelen. Dat is helaas niet gelukt.
Dat maakt dat wij een onderzoek door de Rekenkamer nog de enige juiste weg vonden richting een objectief feitenrelaas. Over de uitkomsten kunnen we pas over enkele maanden beschikken. Maar ja, we staan hier nu, vanavond en moeten ook vanavond iets vinden.
We hebben teruggekeken naar wat we zoal over Glanerbrook hebben besproken in deze zaal in het afgelopen half jaar. Het college blijft sturen op de door het college gewenste uitkomst. Ten onrechte hebben wij bij de behandeling van de begroting een maand geleden gedacht en uitgesproken dat het glas halfvol is. Dat we eindelijk open over varianten gaan praten. Maar nee. Het plan voor Glanerbrook moet en zal er komen. De renovatievariant wordt zelfs geframed als ‘duurder’, daarover zo meteen meer.
Informatie om de weging in het algemeen belang te kunnen maken, wordt simpelweg niet geleverd. En de knip die wordt voorgelegd, om de schijn te wekken dat er wordt geluisterd naar de zorgen in de raad én in de stad over zoveel geld extra, is een schijnknip. Zoals Marco Schipper in de ronde al aangaf is er sprake van een salamitactiek en hebben wij als fractie het gevoel voor de gek te worden gehouden.
Als je vanavond “ja” zegt tegen het collegevoorstel dat vooral gericht is op het schaatsen, dan kun je niet meer “nee” zeggen tegen het zwemmen, een 50 meterbad in het voorjaar. Want dan is er simpelweg te weinig zwemwater, want het college gaat in deze variant immers uit van sluiting van de Hateboer. Die hele centralisatie deden we toch juist omdat er te veel recreatief zwemwater en te weinig wedstijd- en doelgroepenwater is onze hele gemeente?
Om überhaupt een beetje te kunnen wegen of het voorliggende besluit in het algemeen belang is, hebben we enkele simpele kerncijfers nodig. Tot op heden niet gekregen van het college. We doen nog één laatste, ultieme poging.
Wij eisen antwoord van het college op de volgende vragen:
- Wij hebben gevraagd om de gebruikscijfers nog eens te benoemen. Waarom heeft het college geen enkele moeite gedaan om met een update daarvan te komen, in het bijzonder een uitsplitsing tussen gebruikers uit onze eigen gemeente en gebruikers van elders?
- Over de gebruikerscijfers, als het rapport van Synarchis de enige bron is voor vanavond: Klopt het dat er een ratio van 1 tot 10 bestaat; 285.000-335.000 zwemmers per jaar tegenover 33.000-55.000 schaatsers. Dus grofweg 10 zwemmers op 1 schaatser.
- Over de renovatievariant: 44 miljoen voor huidig Glanerbrook en 8,5 miljoen de Hateboer, toch? Het huidige zwemmen in Glanerbrook is ongeveer gelijk aan huidige Hateboer qua configuratie, dus kunnen we aannemen dat opknappen ongeveer 8,5 miljoen kost. Dus 44-8,5 = 35,5 miljoen euro. Opknappen sporthal zal ongeveer 1,5 miljoen zijn, blijft over 34 miljoen opknappen ijshal en -baan. Dus: Voor 17 miljoen kunnen we 2 zwembaden renoveren en voor het dubbele, 34 miljoen kunnen we 1 ijsfaciliteit opknappen. Tegen een gebruiksratio van 10 zwemmers staat tot 1 schaatser. Graag een reactie van het college, en ook van gob en cda in 2e termijn.
- Klopt het dat totaal aantal zwemmers bij centralisatie licht omlaag gaat ten opzichte van het huidige Glanerbrook en de Hateboer?
- Kan het college aangeven wat de top 3 meest bedreven sporten in Sittard-Geleen is en hoeveel van onze 92.000 inwoners die sporten bedrijven? Ook hier gaat het om hoofdlijnen. Mag ook door de wethouder Sport beantwoord worden.
- Kan het college aangeven wat de gemeentelijke bijdrage aan exploitatie (inclusief onderhoud) van deze sporten grosso modo is? De wethouder middelen lijkt ons de meest aangewezen persoon dit te beantwoorden, maar dat is uiteindelijk natuurlijk aan het college zelf.
- Cofinanciering, voor ons heel belangrijk. Het college geeft aan dat vaak blijkt dat andere partijen die pas toezeggen als er daadwerkelijk een besluit is. Kan het college relevante voorbeelden geven uit eigen gemeente of andere gemeenten waarin deze volgorde inderdaad zo is geweest? Op basis van welke historische gegevens beweert het college dit?
Voorzitter,
De fractie GroenLinks-PvdA gelooft er helemaal niks van dat gob en CDA de volgende boodschap in het voorjaar gaan brengen: sorry zwemmers, maar het ijsgedeelte en de sporthal en de wielerbaan knappen we op, maar voor jullie is er echt geen geld meer. Forget it, gaat niet gebeuren, laten we elkaar hier niet voor de gek houden. Het gob heeft sowieso in de ronde van 1 december al aangegeven het 50-meterbad ‘heel belangrijk’ te vinden. Als je een tijd rondloopt in deze politieke arena dan weet je: die deur staat dus wagenwijd open.
Blijft over wat je nog weg zou kunnen laten in het voorjaar: de overkapping met de zonnepanelen en de installatie van de ijsbaan buiten. Reken even mee waar we vandaag dus de facto over gaan beslissen: 53 miljoen voor ijshal, sporthallen, wielerbaan en algemene ruimtes + 5 miljoen voor het landschapspark + ruim 10 miljoen voor het zwembad dat er toch moet komen = ruim 67 miljoen euro. Dat is dus bijna 20 miljoen meer dan we als raad hebben vrijgemaakt in december 2020.
Overigens bovenop deze 20 miljoen extra staat er nog een tweede deur wagenwijd open richting het volledige project, want CDA heeft in diezelfde ronde van 1 december gezegd heel erg te hechten aan duurzaamheid en de panelen dus heel belangrijk te vinden. Een mening die wij hartstochtelijk delen, maar het geeft dus wel aan welke richting dit op tendeert: het zal in het voorjaar niet eens bij die 20 miljoen extra blijven; de overkapping is net zo goed een vurige wens van de coalitie.
En zo kom je uiteindelijk bij het gehele project van inmiddels 80 miljoen euro uit. Dat is niet 50% maar 100% meer dan wij in december 2020 als reëel en draaglijk vonden voor de inwoners van Sittard-Geleen. Namens de Partij van de Arbeid diende ik een amendement in, met daarin de oproep om van de toen nog 48 miljoen maximaal 40 miljoen uit de gemeentekas te halen en de rest cofinanciering. Kijk eens waar we nu staan: vandaag “ja” zeggen tegen het voorstel van het college is in twee etappes 80 miljoen uit de gemeentekas innemen.
Zonder debat of dit nog wel in het algemeen belang is. Zonder integrale afweging over impact op andere dossiers zoals het Huis aan de Markt in Sittard. Wethouder, hoe slaapt u eigenlijk nog bij dit soort bedragen? Als mens hoop ik natuurlijk dat u goed slaapt, maar als bestuurder zou u hier slapeloze nachten van moeten hebben.
Tot zover in eerste termijn.
