Op 4 maart 2021 hebben we de Toekomstvisie Sittard-Geleen 2030 besproken. Hierbij de bijdrage van de PvdA-fractie in de eerste termijn in een ronde van de gemeenteraad.
Dank aan iedereen die hier vele uren in hebben gestoken, de jongeren die bevraagd zijn, de individuele inwoners van onze gemeente, vertegenwoordigers van organisaties en bedrijven, panopticon, raadsleden, wethouders en ook de ondersteuning vanuit onze griffie. De energie spat van het proces af en die positieve vibe willen wij als PvdA vasthouden en verder aanmoedigen. Ook wanneer het aankomt op het maken van keuzes door deze gemeenteraad. Want ja, op basis van deze toekomstvisie ontkomen we als lokale politiek niet aan het maken van keuzes. En misschien zelfs wel aan het bijstellen van onderdelen van de visie die nu gepresenteerd wordt.
Waarom een visie? Waarom hebben we dat nodig? Als de huizen in onze gemeente van pannenkoeken en vlaaien zouden zijn, de omheiningen van gevlochten worst, uit de fontein op de markt in Geleen en in het park in Sittard honingwijn zou stromen, gebraden ganzen door de lucht zouden vliegen en er geen sneeuw maar poedersuiker uit de lucht zou vallen, dan hadden we misschien geen toekomstvisie nodig. Maar ja, nog los van de vraag of dat überhaupt wenselijk is: dat is niet zo. We kennen vele uitdagingen als gemeente en die worden de komende jaren niet minder. De groeiende kloof tussen arm en rijk, tussen randstad en provincie, de opwarming van de aarde, overconsumptie, de luchtkwaliteit in onze regio, ongezond eten, voor jong en oud nu al een groot probleem en dat wordt alleen maar groter als we niet nu bijsturen. Bij de pakken neer gaan zitten óf de ogen sluiten en dromen van Sittard-Geleen als Land van Cocagne, waar dus die gebraden kippen als vanzelf je mond binnenvliegen, dat is echt geen optie.
We hebben als PvdA-fractie wat aandachtspunten bij de visie zoals deze nu voorligt en we hebben al wat concrete ideeën voor de invulling van deze visie, iets waar we sowieso de komende maanden nog veel over zullen praten. Bij het eerste hoofdstuk “waar komen we vandaan” mag wat ons betreft nog wat toegevoegd worden: we missen daar een stukje jaren ’70. Zowel Geleen als Sittard bruiste in die tijd, met aan de Rijksweg in Geleen een hogere dichtheid cafés dan op populaire plekken in Amsterdam. Pinkpop, Don Kiesjot, de Hanenhof. Met weemoed wordt er aan teruggedacht. Wij benoemen dit als PvdA-fractie met een duidelijke reden: de demografische ontwikkeling in onze gemeente is onderbelicht in de visie. Want alles wat ik net noemde had niet alleen met tijdsgeest te maken, maar bovenal ook met demografie. De vele geboortes in de jaren ’50 leidde tot een grote populatie jongeren in de jaren ’70. Nu hebben we te maken met ontgroening en vergrijzing. Tel daar bij op dat we veel mobieler zijn geworden en door technologische ontwikkelingen veel meer aankopen online doen, en je hebt een vat vol redenen waarom we niet krampachtig moeten inzetten op een achterhaalde centrumgedachte.
De gedachtes in dit stuk over sociale, economische en ecologische veerkracht kunnen wij van harte onderschrijven. En laten we daarbij vooral ook keuzes maken, anders is het geen visie. Dan gaan we alsnog in weet ik het hoeveel verschillende richtingen lopen in de komende jaren. Onze grootste zorg zit bij de plannen ten aanzien van de centra van Geleen en Sittard. In de toekomstvisie van Chemelot lezen wij helemaal niks over de verbinding met centrum Geleen, wat is de aanleiding om te denken dat we dat met deze toekomstvisie kunnen veranderen? Of moeten we ook een totaal andere richting op durven denken? Op pagina 18 gaat het over het groene weefsel dat is doorgetrokken in de bebouwde omgeving. Wij zien kansen om een groen lint te creëren vanaf Munstergeleen, Daniken, met een aftakking naar een veranderend Geleen-Zuid, via het Burgemeester Damenpark naar een sterk vergroend centrum van Geleen. Dat is een totaal andere afslag, want dan is het meer gericht op ontspanning en toerisme en minder op innovatie. Maar misschien is dat wel realistischer. Maar we laten ons graag overtuigen dat de Chemelot Campus de oversteek van de Urmonderbaan niet nodig vindt en haar tentakels richting centrum Geleen uitsteekt.
Het zal u niet verbazen, maar bestaanszekerheid is voor de PvdA van uitermate belang om deze visie te kunnen realiseren. Zonder een goed minimumloon is meer welzijn in onze gemeente nog ver weg, want de groep werkende armen groeit alleen maar. Er is meer bescherming nodig óm daadwerkelijk innovatief te kunnen zijn als mens. Wij gaan concrete voorstellen doen om met al die mooie materialen die op de Chemelot campus worden gemaakt in de komende jaren, concrete producten te maken door onze mensen, onze jongeren. En daar is een sturende overheid voor nodig. Meubels, kleren, websites en apps, noem het maar op: wij moeten eigen productie gaan faciliteren en dus ook beschermen. Wij willen dat werkplaatsen noemen, en we stoppen met daar het woordje ‘sociaal’ voor te plakken. We belonen deels via een systeem van een lokale digitale munt, zodat de opbrengst binnen de lokale of regionale economie blijft. Wij zijn er als PvdA van overtuigd dat pas dan de arbeidsparticipatie in Sittard-Geleen en Zuid-Limburg echt kan stijgen. Pas dan is er meer aansluiting van onderwijs op het werk dat er is in de omgeving. Pas dan kan het zware leunen op hulpverlening echt minder worden. Dat is pas preventief en proactief!
Voorzitter,
Helaas heb ik niet alles kunnen benoemen, maar er komen nog meerdere momenten. De lijn van de PvdA is helder: fantastische basis, op onderdelen de richting nog aanscherpen, realistisch blijven en vooral zorgen dat ook de gemeente juist een hele actieve, sturende rol gaat pakken!
Tot zover de bijdrage van de PvdA in de eerste termijn.
