We hebben geprobeerd het woord te vermijden in de eerste zin, en dat gaat ook lukken door het c-woord pas in de tweede zin te gebruiken. Corona heeft de positie van jongeren, die ook voor 2020 al kwetsbaar was, er niet beter op gemaakt. Integendeel. In 2019 voerde de Sociaal-Economische Raad (SER) een verkenning uit genaamd Hoge Verwachtingen. Het SER Jongerenplatform schreef dat jongeren nog altijd veel mogelijkheden hebben, maar dat tegelijkertijd veel zaken zwaar op hun schouders drukken. Zij stellen daardoor belangrijke levenskeuzes als een huis kopen, samenwonen en een gezin starten steeds verder uit. Vaak onvrijwillig. En nu is daar dus al een jaar een leven vol beperkingen bijgekomen door de maatregelen rondom corona. De beperkingen van geen fysiek onderwijs kunnen krijgen, minder stageplekken kunnen krijgen, minder banen om in door te stromen en bovenal ook nog eens weinig mogelijkheden om elkaar te ontmoeten en leuke dingen te doen. Je leeft immers niet alleen om een opleiding te doen en daarna alleen maar te werken.
Hoe prangend de situatie inmiddels is voor jongeren, is wel duidelijk. Zo hebben wethouders van ongeveer dertig gemeenten (vanuit Limburg: Kerkrade) een brandbrief aan het kabinet geschreven en heeft de Jongeren Denktank Coronacrisis het advies “En nu…daden!” uitgebracht. Ook heeft het kabinet recent twee extra pakketten gepresenteerd, 8,5 miljard voor een Nationaal Programma Onderwijs en 200 miljoen gericht op mentaal welzijn en fysieke gezondheid van onder andere jongeren. Maar, zo geeft het kabinet aan, zeker die 200 miljoen is bedoeld om vooral aan te sluiten bij bestaande en lokale initiatieven. En dat brengt ons bij de vraag wat we lokaal kunnen doen.
Een lokaal deltaplan jongeren, dat is volgens ons broodnodig. En dat is vooral iets waar we niet lang over moeten gaan praten maar we moeten de mouwen opstropen. Daarom hebben wij het college van burgemeester en wethouders van Sittard-Geleen gevraagd om zo’n deltaplan jongeren uit te werken. Vanwege de snelheid die nodig is, denken we dat het goed is om dit plan behapbaar te maken. Laten we ons in eerste richten op jongeren van 12 tot 24 jaar oud. Dat plan kan volgens ons uit meerdere onderdelen bestaan.
Scholen zijn natuurlijk in eerste instantie zelf aan zet om, zodra dit weer mag van het kabinet, fysieke lessen veilig door te laten gaan. Maar (gedeeltelijke) sluiting van scholen zal de komende maanden nog op de loer liggen. En om dat te voorkomen vragen wij de gemeente om fysieke ruimtes (sporthallen, theaters, etc) ter beschikking te stellen, bijvoorbeeld om veilig bewegen te stimuleren of om leerlingaantallen meer te spreiden over de gemeente. Ook vragen we om te ondersteunen bij hybride vormen van onderwijs. Met gedeeltelijk fysiek en gedeeltelijk online lessen (door apparatuur of tijdelijk extra onderwijsondersteunend/toezichthoudend personeel ter beschikking te stellen). De wethouder onderwijs kan scholen stimuleren en faciliteren om –zodra de temperatuur dat toelaat- meer lessen in de buitenlucht te geven. Zowel op het schoolplein maar wellicht ook op andere locaties; de jaarlijkse Nationale Buitenlesdag kan als inspiratiebron worden gebruikt.
Maar de gemeente kan nog meer doen. Ondersteuning bij het opbouwen en onderhouden van netwerken voor jongeren met het oog op hun positie op de arbeidsmarkt is nodig, en specifiek voor het MBO kan gedacht worden aan een makelaar/coach tussen onderwijs en werkgevers. Ook is er meer aandacht nodig voor gezondheid en levensstijl nodig. Een mooi voorbeeld kan zijn De Gezonde Basisschool van de Toekomst. Dit concept leidt tot gezondere kinderen die betere keuzes maken en dit later ook weer doorgeven aan hun eigen kinderen. Dit kan ook prima worden gebruikt voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 24. Lees meer over alle mogelijke onderdelen van ons plan in de brief die we daarover aan het college hebben gestuurd (link).
De problemen voor jongeren zijn hiermee nog niet allemaal opgelost, maar we zijn er van overtuigd dat extra inzet voor deze doelgroep nu keihard nodig is!